Portekiz, ülkeye taşınmayı düşünen yabancılar için cazip bir vergi rejimi sunuyor. Portekiz, ikamete dayalı vergi sistemiyle vergi pozisyonlarını optimize etmek isteyen bireylere uygun koşullar sunmaktadır. Bu kılavuzda, yerleşik olmayanlar için geçerli olan vergilendirme kurallarına odaklanarak, Portekiz'de yabancılara yönelik verginin temel yönlerini inceleyeceğiz.
İkamet ve Vergi Yükümlülükleri
Portekiz'deki vergi yükümlülüklerinizi belirlemek için vergi mukimliği kavramını anlamak çok önemlidir. Portekiz'de, bir takvim yılı boyunca ülkede 183 gün veya daha fazla zaman geçirirseniz vergi mukimi olarak kabul edilirsiniz. Vergi mukimi olarak, dünya çapındaki geliriniz üzerinden Portekiz'de vergi ödemeniz gerekmektedir. Bununla birlikte, vergi mükellefi sayılmazsanız, yalnızca Portekiz'de kazanılan gelir vergisinden sorumlu olacaksınız.
Çifte Vergilendirme Anlaşmaları
Birden fazla yargı bölgesinde vergi mukimi olan kişiler için çifte vergilendirme anlaşmalarının (DTA'lar) uygulanması zorunlu hale gelir. DTA'lar, çifte vergilendirmeyi önlemeyi ve vergi kaçakçılığını ortadan kaldırmayı amaçlayan ülkeler arasındaki ikili anlaşmalardır. Portekiz, Birleşik Krallık, ABD, Almanya ve Fransa gibi ülkelerle yapılan anlaşmalar da dahil olmak üzere 70'in üzerinde DTA imzalamıştır.
Bu anlaşmalar kapsamında, belirli gelir türlerinin vergilendirilmesi, söz konusu DTA'da belirtilen hükümlere bağlı olacaktır. Örneğin, Portekiz ile Güney Afrika arasındaki DTA, bir bireyin her iki ülkede de vergi mukimi olması durumunda, vergi yükümlülüğünün belirlenmesinin kalıcı ikamet yeri, ekonomik ilişkiler, mutat mesken ve uyruk gibi faktörlere dayanacağını belirtmektedir. Bu anlaşmalar, uluslararası gelir kaynağına sahip bireylerin adil vergilendirilmesinin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Daimi Yerleşik Olmayan (NHR) Programı
Portekiz, özel bir vergi rejimi uygulamaya koydu. Alışılmadık Yerleşik Olmayan (NHR) programıYüksek değere sahip bireylerin ülkeye çekilmesi amaçlanıyor. Bu program ardı ardına on yıl boyunca benzersiz vergi avantajları sunar. NHR programına hak kazanmak için Portekiz'de yeni vergi mukimi olmanız ve önceki beş yılda vergi mukimi olmamanız gerekir.
NHR programı kapsamında belirli gelir türleri vergiden muaftır veya uygun vergi oranlarına tabidir. Örneğin, yabancı kaynaklı istihdam geliri, bir DTA veya uluslararası vergi anlaşması uyarınca kaynak ülkede halihazırda vergiye tabi ise Portekiz vergisinden muaf tutulabilir. Benzer şekilde, emeklilik geliri de %10'luk sabit bir vergi oranına tabi olabilir. NHR programının belirli uygunluk şartlarına tabi olduğunu ve vergi uzmanlarına danışılarak dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini unutmamak önemlidir.
Farklı Gelir Kategorilerinin Vergilendirilmesi
İstihdam Geliri
Portekiz'de ikamet etmeyen kişilerin kazandığı istihdam geliri, %20'lik özel bir vergi oranıyla vergiye tabidir. Bununla birlikte, istihdam kategorisinde yurt dışında kazanılan gelir, kaynak ülkede bir DTA veya uluslararası vergi anlaşması uyarınca halihazırda vergilendiriliyorsa Portekiz vergisinden muaf tutulabilir. Bu hüküm, bireylerin istihdam gelirleri üzerinde çifte vergilendirmeye tabi tutulmamasını sağlamaktadır.
Serbest Meslek, Sermaye, Telif Hakları ve Gayrimenkul Gelirleri
Serbest meslekten elde edilen gelir, sermaye geliri (temettüler, faizler vb.), sermaye kazançları, gayrimenkuller ve telif hakları Portekiz vergi sistemi kapsamında farklı muameleye tabi tutulur. Bilimsel, sanatsal veya teknik nitelikteki yüksek değerli faaliyetlerle uğraşan mutat olmayan sakinler, bu kategorilerde yurt dışında kazanılan gelirlere ilişkin muafiyetlerden yararlanabilirler. Muafiyet, gelirin kaynak ülkede bir DTA veya uluslararası vergi anlaşması kapsamında vergilendirilebilmesi ve Portekiz topraklarında elde edildiği kabul edilmemesi durumunda geçerlidir.
Emeklilik Geliri
Daimi ikamet sahibi olmayanların elde ettiği emeklilik geliri, %10 oranında avantajlı bir vergi oranına tabidir. Bu sabit oran, Portekiz'de vergiden düşülebilir sayılmayan emeklilik geliri için geçerlidir. Diğer gelir kategorilerine benzer şekilde, emeklilik geliri, kaynak ülkede bir DTA veya uluslararası vergi anlaşması uyarınca zaten vergilendirilmişse, Portekiz vergisinden muaf tutulabilir.
Vergi Muafiyetleri ve Kredi Mekanizmaları
Belirli koşullar altında, vergiden muaf olan gelir yine de diğer gelir kategorileri için vergiye tabi tutarın hesaplanmasına dahil edilebilir. Ancak, menkul kıymetlerden, temettülerden ve faizlerden elde edilen sermaye kazançları ile istihdam ve serbest meslek için %20'lik özel vergi oranına tabi gelirler için özel muafiyetler mevcuttur.
Vergi muafiyetlerinden yararlanmaya uygun, mutat olmayan mukimler, uluslararası çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları tarafından sağlanan vergi kredisi mekanizmasını kullanmayı tercih edebilirler. Bu mekanizma, birkaç istisna dışında, muafiyetli gelirlerin genel vergilendirme çerçevesine dahil edilmesine olanak sağlamaktadır.
Daimi Yerleşik Olmayan İkamet Durumuna Başvuru
NHR programından yararlanmak için bireylerin, Portekiz Vergi Mükellefi Siciline daimi oturma izni olmayan kişiler olarak kaydolmaları gerekmektedir. Kayıt, ikamet yerini Portekiz'e değiştirirken ve ilgili mali yıl için vergi mukimi olarak kabul edilmeden önce yapılmalıdır. Kayıt olduktan sonra, mutat olmayan ikamet statüsü art arda on yıl boyunca geçerlidir.
On yıl boyunca, eğer mutat olmayan kişi herhangi bir yıl için bu şekilde başvuruda bulunmayı tercih etmezse, kalan yıllar için statüye devam edebilir. Uygunluk koşullarının geçerli olduğunu ve bireylerin vergi uzmanlarına danışın programın kural ve düzenlemelerine uygunluğu sağlamak.
Sonuç
Portekiz'de gurbetçilere yönelik vergi, özellikle yerleşik olmayanlar için karmaşık bir konudur. İkamet kurallarını, çifte vergilendirme anlaşmalarını ve Daimi Yerleşik Olmayan Programın avantajlarını anlamak, vergi pozisyonunuzu optimize etmek için çok önemlidir. Profesyonel tavsiye ve rehberlik alarak Portekiz vergi sisteminde güvenle gezinebilir ve geçerli düzenlemelere uygunluğu sağlayabilirsiniz. Portekiz'in gurbetçilere yönelik avantajlı vergi rejimi, ülkenin zengin kültürel ve doğal olanaklarından yararlanırken mali potansiyellerini en üst düzeye çıkarmak isteyen bireyler için burayı cazip bir destinasyon haline getiriyor.
Yasal Uyarı: Bu makalede sağlanan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki, vergisel veya mali tavsiye olarak yorumlanmamalıdır. Kişiselleştirilmiş tavsiye için, lütfen kalifiye bir uzmana danışın.
Miguel Pinto-Correia ISEG – Lizbon Ekonomi ve Yönetim Okulu'ndan Uluslararası Ekonomi ve Avrupa Çalışmaları alanında Yüksek Lisans derecesine ve Nova İşletme ve Ekonomi Okulu'ndan Ekonomi alanında Lisans derecesine sahiptir. Kendisi Ekonomistler Birliğinin (Ordem dos Economistas) daimi üyesidir… Daha fazla
